Uluslararası tasarım tescilleri WIPO ( World Intellectual Property Organization) aracılığıyla yapılır ve Lahey Anlaşmasının gerekliliklerine tabidir. Uluslararası tasarım tescil başvurusu, başvuru konusu olan tasarımları, sistem içinden seçilmiş olan tüm ülkelerde koruyabilmeyi sağlar. Lahey Sistemi kapsamında işlemlerin başlatılabilmesi için öncelikle TÜRKPATENT’e, uluslararası tescil ile korunması istenilen tasarımlar, uygun prosedürler içinde sunulur. Öncelikle TÜRKPATENT’e yapılan başvuru, TÜRKPATENT tarafından önce Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü – WIPO’ya iletilir. WIPO tarafından yapılan ön incelemeden sonra geçici belge niteliğinde olan “Uluslararası Tasarım Tescil Belgesi” düzenlenir ve başvuru ilan edilir. WIPO tarafından başvurulduğu ilan edilerek bültende yayınlanan tasarımlar, ardından, koruma talep edilmiş olan ülkelerin patent ofislerine gönderilir. Uluslararası tasarım tescili amacıyla başvurusu yapılmış olan dosya, her ülkenin tescil ofisi tarafından, o ülkenin ulusal yasaları çerçevesinde değerlendirilmeye alınır. 12 ay süren değerlendirme ve yayın süresi boyunca herhangi bir red kararı veya itiraz gelmemesi halinde, geçici olarak düzenlenip iletilmiş olan tescil belgesi kesinlik kazanır.
Lahey Sistemine Genel Bakış
Lahey Sözleşmesi, 1961 yılında Hollanda’nın Lahey şehrinde yapılmış olan uluslararası bir anlaşmadır. Endüstriyel tasarımların , belirlenmiş standartlar içinde ve nispeten daha uygun maliyetler ile, birden çok ülkede tescil edilebilmesini sağlamak amacıyla oluşturulmuştur.
2005 yılında Türkiye’nin de imzaladığı ve katılım sağladığı bu anlaşma sayesinde, tek bir başvuru ile sisteme üye ülkelerin tamamında veya seçilen ülkelerde tasarım tescili işlemlerinin yapılabilmesi mümkün olmuştur.
Lahey koruma avantajlarından yararlanmak için ilgili Lahey ofisine uluslararası bir tasarım talebinde bulunulması gerekir. Bu sistem, birden fazla uygulamayı tek bir ofise dosyalamanıza izin vererek maliyetleri en aza indirmeye yardımcı olur.
Uluslararası Büro, endüstriyel tasarımların tesciline izin veren Lahey sistemini yönetir. Lahey Sistemi, tasarımcılara farklı ülkelerde ihtiyaç duydukları korumayı sağlayan yasal bir çerçevedir. İşletmeler bir kayıt sistemi seçerek önemli pazarları hedefleyebilir ve Amerika Birleşik Devletleri de dahil olmak üzere ihtiyaç duydukları kapsam düzeyini seçebilirler. Lahey sistemi, işletmelerin iş ihtiyaçlarına göre ulusal, bölgesel ve uluslararası dahil olmak üzere istedikleri kapsam düzeyini seçmelerine olanak tanır.
Lahey Sisteminin Avantajları
Lahey Sistemi, birden fazla tasarım başvurusunun aynı dil ve para biriminde tek bir uluslararası büro ile yapılmasını mümkün kılması itibariyle hem maliyet hem de sürecin takibi açısından birçok kolaylık sağlar. Bunlardan başlıcaları ;
- Her ülkede ayrı ayrı işlem yapılması halinde çıkacak olan maliyetten çok daha uygun bir maliyetle işlemler yapılabilmektedir.
- Her ülkede ayrı ayrı başvuru yapılması halinde, farklı farklı prosedürler ve maliyetle karşılaşılacağına, bu sistemde yapılan başvuruda maliyetin yanısıra süreç de kısalmakta ve belli bir standartta işlemler yürümektedir.
- Tüm işlemlerin tek bir merkezden yapılıyor olması itibariyle, tasarım tescili sonrasında yapılabilecek olan değişikliklere dair (nevi – adres – devir vbg ) talepler, tek bir işlem ile Uluslararası Tescil Sistemine kaydedilip, istenilen tüm ülkelerde aynı anda düzeltilebilir.